Stel je bent vandaag de dag supporter van AZ. Een hele gewone. Zo eentje die een jaar of vijf geleden, al dan niet met pet en sjaal, maar in elk geval zonder klepper, om de week naar het stadspark fietste voor een lekker avondje in de Alkmaarderhout. Fietsje tegen een boom, even een bakkie doen in de supporterssoos en dan de tribune op. Met de neus op het veld. Spoken kon het er. En na vele magere jaren deed het dat ook, niet in de laatste plaats dankzij de fikse financiële injecties van de plaatselijke Multimiljonair Dirk Scheringa. Er kwamen leuke spelers en daarmee de successen. Ja, dat was wel eens anders geweest. In 1998 speelde de club nog Eerste Divisie. Ook leuk trouwens, maar Dirk had plannen. En die plannen werden uitgevoerd. Ja nou!
De wind ruiste door de bomen van het park, de Roodwitten gaven de tegenstander van katoen. In de rust was er koffie, worst en pils. Verder niks. Pissen kon tegen een hek. Dirk riep van een Europese beker en die kwam er haast ook nog. Je had Co, je had Willem en uiteindelijk was er Louis.
En Dirk, ach Dirk. Dirk was zo helemaal gewoon gebleven, ondanks zijn 250 miljoen op de bank. Droeg gewoon geitenwollen sokken, hield van schilderijen waarop je tenminste kon zien wat de schilder geverfd had. Niet van dat nieuwerwetse geklieder. Dirk bouwde gestaag aan zijn imperium en liet de kritiek op de manier waarop het zijn fortuin vergaarde langs zich heen glijden. Hoezo wurgkredieten? Mensen tekenden toch zeker zelf? Hoezo foute hypotheken? Konden zijn klanten niet lezen dan? Wat nou agressieve reclame? Er zat toch een knop op je TV? En dan die malle linkse politici die riepen: achter elk kapitaal schuilt een schandaal. Dan haalde Dirk zijn schouders op. En belde nog eens een zaakwaarnemertje of drie of er nog wat op de markt was, zo hier of daar. Die Dirk.
Dirk bouwde ook een nieuw stadion. Zeikerds beweerde dat het oude stadion in het park er leuker bij lag dan de nieuwe voetbaltempel, ingeklemd tussen drie snelwegen. Maakte jou niks uit. Je laveerde op je fietsje wel tussen de auto’s door. Want de restruimte tussen de weg en het stadion was opgevuld met parkeerplaatsen. Veel parkeerplaatsen. Moest ook wel, want de nieuwe AZ-supporters kwamen van Den Helder tot Hoorn en van Purmerend tot Heiloo. De halve provincie liep uit op zaterdagavond. Nog een geluk dat Dirk dat stadion niet in Wognum in het weiland had neergeplempt. Dat was nog verder fietsen geweest, maar had de Provincie vast goed gevonden. Dirks woord was wet.
Dirk riep van het kampioenschap. Dat lukte aanvankelijk net even niet, door toedoen van die lui van Excelcior, maar uiteindelijk kwam de schaal toch naar Alkmaar. Wist je toch. Het kampioensfeest viel je wat tegen. Dirk en de gemeente hadden grootste plannen voor een heuse intocht met een boot door de stadsgracht, uiteraard met hemzelf in de hoofdrol, maar dat kon niet op de dag van het kampioenschap zelf. Het feestje in het weekend daarna was leuk natuurlijk, maar jij was al een beetje uitgejuicht. Maar goed, leuk voor de jeugd.
Buiten het DSB-stadion ging het Dirk wat minder voor de wind. Alhoewel niemand minder dan premier Balkenende hem in augustus op televisie nog volop lof toezwaaide. “Je bent een voorbeeld voor ons allemaal, je speelt een geweldige rol in de financiële sector, zet je in voor sport en cultuur. Ik vind dat fantastisch. We zijn trots op je”. Jaha, als JP het zegt, dan moet het wel zo zijn. Maar de kritiek nam ook toe. De volle omvang van de kredietcrisis en de economische crisis die daar het gevolg van was, werd zo zoetjes aan duidelijk. Boze tongen beweerden dat banken onverantwoordelijk bezig waren geweest. Veel te hoge hypotheken hadden verstrekt aan mensen die nauwelijks snapten dat ze de lasten nooit zouden kunnen opbrengen. Banken zouden gegaan zijn voor snelle kortetermijnwinsten. En veel te hoge bemiddelingskosten hebben gerekend. De DSB-bank voorop.
Dirk beet van zich af. Bij een hoorzitting voor de hoge heren in Den Haag veegde hij de vloer aan met de politiek. Allemaal regelfetisjisten. Bemoeiallen. Lieden die het vrije ondernemerschap in de weg zaten. Zag hem nou eens: bezitter van vastgoed, een vliegtuig, een voetbalclub, een bank. En toch zo gewoon. Heel gewoon. Doodgewoon. Alkmaar droeg Dirk op handen. Dirk was heel anders dan die Karel uit Arnhem. Die had de boel met zijn luchtkastelen naar de klote geholpen. Nee, dan Dirk.
Tja, those where the days. Inmiddels is het imperium van Dirk gevallen. En hard. Dirk klaagt niet meer over bemoeizuchtige overheden die het vrije ondernemerschap belemmeren, maar Dirk beklaagt zich dat diezelfde overheid geen miljard euro overhad voor zijn failliete boedel en claimt een soort recht op ingrijpen. Dirk roept dat hij kapot gemaakt is. Zou het?
Intussen mompelen de spelers uit de eens zo trotse selectie dat het hun allemaal niet uitmaakt omdat ze toch geen rekening bij die bank hebben. Dat vindt jij een beetje gek. Hoeveel van jou medesupporters zullen immers wel een rekening bij Dirk hebben gehad? Of een hypotheek? Of een lening? Misschien jokken de spelers wel wat. Want er komen ook verhalen naar buiten van oud-spelers, die gewag maken van onfrisse praktijken van Dirk. Contracten met kleine lettertjes. Gedoe met aandelenpakketten. Ach, het zal de kift wel wezen van gedumpte oudgedienden.
Intussen zap je elke avond vertwijfeld tussen Pauw en Witteman (waar Dirk en de zijnen een knipkaart lijken te hebben gekocht) en de sportrubrieken, waar jouw cluppie ook niet uit weg te branden is. Jij laat ze niet vallen. AZ, in goede en slechte tijden, je bent toch een soort van getrouwd. Er wordt druk gespeculeerd over de toekomst. DSB had de factuur voor dit seizoen al overgemaakt, maar de curatoren zitten overal bovenop. Als die spelers nou maar niet gaan denken dat ze hun salaris op het eind van de maand niet meer krijgen, want dan zijn die verwende krengen natuurlijk niet meer vooruit te branden. Ook wordt er gesproken over investeerders uit Rusland en het Midden Oosten die interesse zouden hebben. Hmm, een oliesjeik of een Russische vastgoedmaffioos, dat is wel effe andere koek dan Dirk. Zouden dat soort gasten zich ook op de schouders laten hijsen?
In gedachte ga je terug naar het kampioenschap van de Eerste Divisie, ruim een decennium geleden. Wat had je gezopen die dag! Woensdag trouwens toch effe zo’n shirt zonder sponsor zien te scoren, want man, wat zien die er geil uit…
Joris