Dit keer staat “De Week van…” helemaal in het teken van de stukgelopen onderhandelingen over de verkoop van het Goffertstadion. Er wordt door supporters veel over gediscussieerd. Omdat je in de ‘stadionkwestie’ door de bomen misschien het bos niet meer ziet, heb ik geprobeerd een aantal vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Het is een behoorlijke lap tekst geworden, maar toch, veel leesplezier!
Maakt de gemeente winst op de aankoop?
Nee (en ja). De koopsom van € 12 miljoen heeft de gemeente niet uit eigen middelen betaald. De gemeente heeft voor de aankoop leningen afgesloten bij de Bank Nederlandse Gemeenten zodat de aankoop niet ten laste van de gemeentebegroting komt. De rente en aflossingen (annuïteit) worden door de gemeente doorberekend aan NEC. De gemeente gebruikt hiervoor echter een rekenrente die op dit moment boven de marktrente ligt, in die zin verdient de gemeente nu op de leningen. Het gebruik van een interne rekenrente is gebruikelijk binnen de gemeente, NEC wordt hier niet anders behandeld. De gemeente kan hierop verliezen of winnen. Een dalende/stijgende rentestand heeft ook gevolgen voor de gebruikte rekenrente en dus ook voor de hoogte van de huur die NEC moet betalen. De lage rente van de laatste jaren is dus ook gunstig voor NEC.
Waarom is er zo weinig afgeschreven?
Doordat elk jaar een deel wordt afgelost, daalt de som van de uitstaande leningen. De boekwaarde van € 10,2 miljoen is het bedrag aan leningen dat per 1 januari 2016 nog uitstaat. Dit is ook het bedrag dat de gemeente zou moeten ontvangen om het stadion budgetneutraal te kunnen verkopen.
Heeft het de Nijmeegse burger geld gekost?
De aankoop van het stadion heeft de Nijmeegse burger nog geen geld gekost. Dit zou veranderen als de gemeente het stadion beneden het bedrag van de nog uitstaande leningen (de boekwaarde) zou verkopen. De gemeente moet het restant van de leningen dan uit eigen middelen aflossen, dat kost de Nijmeegse burger wel geld.
Moet NEC het stadion kopen om te verbouwen?
Nee, de gemeente heeft aangegeven dat het NEC vrij staat om plannen te ontwikkelen voor een verbouwing van het stadion. NEC moet dat dan zelf financieren terwijl de huidige huurverplichtingen ook doorlopen. NEC heeft aangegeven dit niet te willen omdat het niet wil investeren in een stadion waar het geen eigenaar van is.
De variant waarbij het stadion zou worden gemoderniseerd met de gemeente als eigenaar was niet zo lang geleden nog een serieuze optie. In 2012, na het afblazen van het TIP, was het College van B&W in gesprek met NEC om de club te ondersteunen bij de gewenste modernisering van het stadion. NEC wilde een beperkte uitbreiding met 1.500 plaatsen en B&W stond er open voor dit te financieren. Via een verhoging van de huur kon dit worden terugbetaald. NEC heeft de zaken financieel op dat moment redelijk op orde en ook de gemeenteraad ziet dit aanvankelijk wel zitten. In de raadsvergadering van 7 maart 2012 brengt de VVD echter een motie in stemming waarin het stelt dat het geen taak is van de gemeente om eigenaar te zijn van een voetbalstadion en dat B&W moet gaan onderzoeken of het stadion voor een “reële” prijs verkocht kan worden aan NEC of een derde partij. In een toelichting geeft de VVD aan dat een reële prijs in principe de boekwaarde is maar, mits goed onderbouwd, ook een lager bedrag kan zijn. De motie wordt aangenomen. De motie was op zichzelf niet gericht tegen ondersteuning van een verbouwing door de gemeente, maar een serieuze optie is het sindsdien nooit meer geweest.
Hoe komt de gemeente aan een verkoopprijs van € 8,2 miljoen?
Als de boekwaarde € 10,2 miljoen is, waarom is de gemeente dan toch bereid om het stadion voor € 8,2 te verkopen?
De gemeente zegt hierover dat het aanhouden van het stadion risico’s met zich meebrengt, bijvoorbeeld dat NEC de huur niet meer betaalt of failliet gaat. Dit rechtvaardigt het geven van een korting om daarmee de verkoop te bespoedigen. Bovendien bleek uit de taxatie dat de waarde van het stadion “op onderdelen” aanzienlijk is gedaald.
Andere overwegingen zijn dat de gemeente rekening moet houden met het verbod op staatssteun en met “(geheime) wensen & bedenkingen” van de gemeenteraad.
Hoe zit het met staatssteun (Eendrachtdeal!)?
Een professionele voetbalclub wordt in de Europese Unie gezien als een bedrijf. Bij het verkopen van het stadion moet de gemeente daarom in de gaten houden dat het niet de regels omtrent het verbod op staatssteun overtreedt. Ergens ligt dus een minimale prijs die de gemeente kan vragen om juridisch niet in de problemen te komen. Helaas weten we niet waar die ondergrens volgens de gemeente ligt. Mogelijk is hier nog onderhandelingsruimte.
Met het onderzoek door de Europese Commissie naar de Eendrachtdeal loopt er al een procedure over verboden staatssteun tegen de gemeente. Het verweer van de gemeente heeft in Brussel tot nu toe weinig indruk gemaakt. Na een vooronderzoek heeft de Europese Commissie inmiddels een formele procedure opgestart.
Biedt NEC dan niet te weinig?
NEC biedt zo’n € 4 miljoen voor het stadion (zonder de grond). Is dat wel een reëel bod? Dat is ingewikkeld. Politiek lijkt het welhaast onhaalbaar omdat alle politiek partijen bij een reële verkoopprijs de boekwaarde van € 10,2 miljoen als uitgangspunt nemen. De getaxeerde waarde van het stadion ligt echter een stuk lager. Ook het verbod op staatssteun speelt dus een belangrijke rol. Er zit wel rek in de staatssteunregels. Als NEC bepaalde tegenprestaties levert, bijvoorbeeld in de vorm van maatschappelijk nuttige projecten, kan dit een afslag op de verkoopprijs rechtvaardigen. NEC wil niet voor niets het stadion na de verbouwing op allerlei manieren inzetten voor de gemeenschap (Goffert Campus).
En ja, NEC heeft zelf geen geld, het bedrag dat het kan bieden wordt begrensd door wat externe financiers beschikbaar willen stellen.
Heeft NEC een huurachterstand?
Ja, maar er is een regeling getroffen met de gemeente. De huur over de periode 1 januari 2014 tot 1 juli 2014 is medio 2015 voldaan. Over de huur van de periode 1 juli 2014 tot 1 juli 2015 is met de gemeente afgesproken dat de betaling wordt uitgesmeerd over de resterende looptijd van de stadion-huurovereenkomst, tot 2043 dus.
Is de huur hoog?
De gemeente leent relatief goedkoop, dat voordeel wordt dus doorgegeven aan NEC. De huur die NEC nu voor het stadion betaalt is zo’n 5,5 ton per jaar. Voor een vergelijking met andere clubs kun je naar de huur kijken of naar de totale huisvestingskosten (denk hierbij naast stadionhuur aan de huur van een trainingscomplex, gas, water, licht, onderhoud, etc.). Ik heb hieronder de huisvestingskosten vergeleken. Geen situatie is hierbij natuurlijk gelijk, het gaat erom een beeld te geven van de lasten in verhouding tot de grootte en kwaliteit van de accommodatie.
In het laatste jaarverslag van NEC (2013/2014, Eredivisie) bedroegen de huisvestingskosten € 1,25 miljoen op een omzet van bijna € 12 miljoen (in het lopende seizoen wordt uitgegaan van een omzet rond de € 10 miljoen). In tegenstelling tot NEC zijn andere clubs die huren doorgaans niet of slechts deels verantwoordelijk voor het onderhoud van het stadion.
De huisvestingskosten van FC Utrecht (huurt het stadion) bedragen € 2,7 miljoen op een omzet van zo’n € 13 miljoen. Bij FC Groningen (huur) is dit € 3,36 miljoen op een omzet van € 17,9 miljoen, AZ (huur), € 3,3 miljoen op een omzet van € 22,2 miljoen en bij NAC Breda (huur) € 2,1 miljoen op een omzet van € 13,5 miljoen. Sparta Rotterdam (eigenaar), tenslotte, heeft zo’n € 950.000,- huisvestingskosten op een omzet van een kleine € 6 miljoen.
Waarom moet NEC het onderhoud betalen?
Bij de verkoop van het stadion zijn alleen de financieringslasten van het stadion door de gemeente overgenomen en kennelijk vond NEC dat destijds een goede deal. Het onderhoud bleef dus voor rekening van NEC, als NEC het stadion koopt zal het natuurlijk ook verantwoordelijk zijn voor het onderhoud. NEC heeft niet gereserveerd voor het onderhoud. De Voorziening groot onderhoud gebouwen bedraagt volgens het laatste jaarverslag (2013/2014) € 33.475,-. Anticiperend op de verwachte nieuwbouw van het stadion (dit staat zo letterlijk in het jaarverslag) heeft NEC in seizoen 2012/2013 de Voorziening groot onderhoud gebouwen nog met € 100.000,- verlaagd.
Kan NEC wel verhuizen?
Deze vraag is moeilijk te beantwoorden, maar makkelijk zal een verhuizing niet zijn. De gemeente houdt NEC in principe aan de huurovereenkomst tot 2043, NEC zal ergens een stuk grond moeten kopen of huren, er moeten mogelijk vergunningprocedures doorlopen worden, er zijn misschien aanpassingen aan infrastructuur nodig, er moet openbaar vervoer geregeld worden rond de wedstrijden. Echt, hier zit niemand op te wachten.
En nu?
Bart van Ingen heeft zich een paar keer afgevraagd of de gemeente zich wel bewust is van het belang van NEC voor de stad. Ik wil hier aan toevoegen: waar is het Nijmeegse bedrijfsleven? Een paar jaar geleden leenden bedrijven in Eindhoven flinke bedragen aan PSV omdat men het belangrijk vond dat er in hun stad een goede professionele voetbalclub is. Om het gat met de gemeente te dichten gaat het in Nijmegen om peanuts. Waar zijn ze: Alewijnse (1.100 werknemers), medicijnfabrikant Synthon, Smit Transformatoren, Hyster?
KOM OP NOU!
Wichard