Kort voor de start van het seizoen 2017-2018 werd Wilco van Schaik Algemeen Directeur van NEC. Hij was de opvolger van Bart van Ingen. NEC was een paar maanden daarvoor voor de tweede keer in korte tijd gedegradeerd uit de Eredivisie. Samen met de deels vernieuwde Raad van Commissarissen en het STAK moest hij NEC uit het moeras gaan trekken.
Al snel na zijn aantreden was het hem duidelijk dat NEC een ingewikkelde club is, met een keur aan personen en groepjes die emotioneel en vaak ook financieel met de club verbonden zijn. Ze laten zich nogal eens negatief uit over de club, hebben lijntjes met de pers en werken elkaar soms ook tegen. Ga er maar aanstaan, dacht Van Schaik, daarmee vergeleken was FC Utrecht als een ontspannend bad.
Van Schaik heeft natuurlijk gelijk. Al sinds Hans van Delft is gestopt als voorzitter van NEC is het er een kippenhok waar beleid maken niet meer mogelijk is. Zowel financieel als technisch staat NEC al meer dan tien jaar helemaal stil.
Dat een ervaren rot als Van Schaik bij het zieltogende NEC wilde instappen was meer dan hoopgevend. Hij had jaren gewerkt onder Frans van Seumeren, de veeleisende eigenaar van FC Utrecht. Zo’n man komt toch alleen maar als er ook wat te bereiken is? Anders dan bijvoorbeeld voorganger Van Ingen, leek hij de aangewezen man om de club weer op één lijn te krijgen en van NEC een stabiele subtopper in de Eredivisie te maken.
Nu, alweer bijna drie jaar na zijn aantreden, moeten we constateren dat het tegenvalt. De zorgen hierover, die bij veel meer supporters zullen leven, werden afgelopen week verwoord door een groep supporters in een persbericht. De naam die ze gekozen hebben, ‘NEC 5 voor 12’ laat weinig aan de verbeelding over. De supporters hebben vooral veel kritiek op het functioneren van Van Schaik. Een zware beschuldiging aan zijn adres is, dat hij zich heeft verzet tegen een oplossing waar Marcel Boekhoorn bij betrokken zou zijn. Waarschijnlijk gaat het om het al een tijd rondgaande gerucht dat Boekhoorn de aandelen van de andere aandeelhouders wil overnemen (hij heeft dan overigens nog steeds een minderheidsbelang in de club) en dat Futuralis op de één of andere manier weer bij de club betrokken zou worden (zie bijvoorbeeld hier). Volgens NEC 5 voor 12 waren de plannen ‘een doorn in het oog van onder andere de algemeen directeur’. Hij was dus niet de enige die zich tegen de plannen verzette. Ook weten we dat juist Van Schaik herhaaldelijk heeft gezegd dat clubs met een vermogende eigenaar (zie weer FC Utrecht) de toekomst hebben. Wonderlijk dus, zijn verzet, hoe zoiets dan precies zit weten we helaas niet.
Terugkijkend op drie jaar Van Schaik is wel duidelijk dat hij een aantal keer flink de mist in ging en handelde in strijd met zijn eigen voornemens. Bij zijn aantreden was er sprake van dat NEC binnen drie jaar weer in de Eredivisie moest spelen en daarna moest doorgroeien naar de subtop. Inmiddels zijn we dit seizoen met een nieuw plan gestart waarmee we na volgend(!) seizoen pas serieus om promotie gaan spelen. De financiële situatie noemde hij onhoudbaar, er was namelijk elk jaar een exploitatietekort van een paar miljoen, dat tekort is er nu nog steeds. Sterker nog, onder zijn verantwoordelijkheid, maar ook die van RvC en STAK, zijn de eerste twee seizoenen grote financiële risico’s genomen door een dure selectie neer te zetten die vervolgens totaal niet leverde. Hierdoor moesten we zijn derde seizoen beginnen zonder nieuwe hoofdtrainer, zonder Technisch Directeur/Manager en met de inzet van veel eigen jeugd. Ook bleken de aanstellingen van Pepijn Lijnders en Jack de Gier, waar hij erg enthousiast over was, grote missers.
Ondanks alle inspanningen lijkt de komst van een nieuw stadion bovendien nauwelijks dichterbij en verloor de Jeugdopleiding, één van de onderdelen van de club waar wel goed wordt gepresteerd, onlangs twee van haar belangrijkste mensen. Verder is het vinden van een nieuwe TD nog steeds niet gelukt. Er wordt hard gezocht, maar ook dit duurt ontzettend lang. Welke eisen worden in godsnaam aan die man (vrouw) gesteld? Nu doet hij het maar zelf. Met weinig succes, zoals we elke wedstrijd weer kunnen constateren.
Daar staan wel degelijk goede dingen tegenover: NEC als maatschappelijk betrokken club is goed neergezet, al drie keer werd een nieuwe hoofdsponsor gevonden, de businessclub is overeind gebleven en er kwamen gelikte promofilmpjes (inderdaad, Van Schaik is goed in commercie en marketing). Het meer inzetten op eigen jeugd, al is het uit nood geboren, is ook prima. Dat moet dan wel worden volgehouden, anders is het geen beleid. Op de achtergrond is er bovendien een professionaliseringsslag ingezet zoals die zich ook bij FC Utrecht heeft voltrokken, Van Schaik is een groot fan van de werkwijze van Erik ten Hag. Ook is Van Schaik geen bange man. Hij heeft al heel wat keren in interviews de vinger op de gevoelige plaats gelegd en confronteert de belangrijke investeerders met de gevolgen van hun gedrag.
Het is onmogelijk om steeds van afzonderlijke incidenten en problemen te zeggen in hoeverre ze op het conto van Van Schaik gezet kunnen worden. Elke situatie heeft z’n nuances en als supporters hebben we ook lang niet altijd alle relevante feiten. Bovendien bepaalt hij zoals gezegd het beleid niet alleen, maar in nauw overleg met de Raad van Commissarissen en het STAK. Op een gegeven moment kun je echter wel een balans opmaken. Na drie jaar Van Schaik is die negatief, daar zal iedereen het wel over eens zijn.
Echter, schoon schip maken, de juiste man op de juiste plaats zetten en met z’n allen gaan voor WIJ NEC, zoals NEC 5 voor 12 bepleit, is makkelijker gezegd dan gedaan. Dat is namelijk precies waar NEC sinds het vertrek van Van Delft op allerlei manieren en met veel verschillende mensen naar op zoek is. De verdeeldheid, onder andere tussen de investeerders, het niet gezamenlijk willen optrekken, het elkaar tegenwerken, het lekken naar de pers, dat is het centrale probleem van NEC. Geen directeur, RvC of STAK kan dat oplossen. Dat kunnen alleen de betrokkenen zelf. Dat kan door de rijen te sluiten of, misschien, doordat de club in handen komt van één man, lees Boekhoorn. Misschien, want NEC heeft een rits problemen waarvoor Van Schaik bepaald niet als enige verantwoordelijk is en die door niemand zomaar worden opgelost. Inderdaad, NEC is een verdomd moeilijke club.
Mocht het zo zijn dat Marcel Boekhoorn zich nog eens meldt met een goed plan, dan moet de club die kans niettemin met beide handen aangrijpen. Het lijkt voorlopig onze beste optie. Verzet van wie ook, om de eigen positie te beschermen, is dan onacceptabel.
Wichard